دکترا در فرانسه
معمولا دانشجوهایی که به فرانسه می‌آيند سوالات زیادی در مورد نحوه‌ی ادامه‌ی تحصیل در مقطع دکترا می‌پرسند. مطلب زیر صرفا تجربه‌ی شخصی من به عنوان دانشجوی دکترا در فرانسه هست؛ این احتمال وجود دارد که دانشگاه‌هایی یا دپارتمان‌هایی در فرانسه از این قوانین پیروی نکنند چرا که معمولا هر دانشگاهی سیاست خاص خود را در پذیرش دانشجوی دکترا دارد.
*کاملا واضح است که دانستن زبان فرانسه اگر هم زبان مورد نیاز شما برای نوشتن تز دکترا نباشد یک امتیاز ویژه به حساب می‌آید.
وظیفه‌ی پذیرش دانشجوهای دکترا در دانشگاه‌های فرانسه بر عهده‌ی اکول‌های دکترا است، به عنوان مثال اکول دکترای مدیریت، اقتصاد، علوم پایه یا مهندسی. برای رسیدن به مقطع دکترا شما به سه مورد مختلف نیاز دارید: استاد راهنما، منبع مالی و لابراتوار تحقیقاتی. برای ثبت‌نام در اکول دکترا شما به هر سه‌ی این موارد نیاز دارید. اما چگونه می‌توان این موارد را پیدا کرد؟
۱- اکول‌های دکترا معمولا هر ساله به تعدادی مشخص از متقاضیان بورس تحصیلی اعطا می‌کنند. بسته به اکول مدنظر نحوه‌ی انتخاب متقاضی بر اساس آزمون کتبی – شفاهی یا شاید روش‌های دیگر خواهد بود. با گرفتن پذیرش شما هم منبع مالی خواهید داشت (خود اکول)، هم لابراتوار و استاد راهنمای شما مشخص می‌شود. برای پیدا کردن زمان‌بندی پذیرش باید با اکول تماس بگیرید. احتمالا زمان شروع به کار شما سپتامبر خواهد بود.
۲- بورس‌های متفرقه‌‌ی دولتی همچون بورس‌های منطقه‌ای (Regionale): منابع مالی این بورس‌ها معمولا خارج از اکول هستند. برای پیدا کردن این نوع بورس‌ها باید با دانشکده مکاتبه کنید و معمولا هم پوزیشن‌ها رقابتی با تعداد محدود هستند.
۳- بورس‌های مراکز تحقیقاتی: مرکز ملی پژوهش‌های علمی فرانسه (CNRS) در کنار سایر مراکز پژوهشی برای انجام پروژه‌های تحقیقاتی خود محقق دکترا و پست‌دکترا استخدام می‌کنند. زمان اقدام و شروع به کار شما بسته به مرکز می‌تواند فرق کند. برای پیدا کردن موقعیت‌های خالی در CNRS به آدرس (https://twitter.com/EmploiCNRS) مراجعه و برای پیدا کردن موقعیت‌های خالی در مراکز پژوهشی دانشگاه به (https://www.abg.asso.fr/fr/candidatOffres/list/type_offre/2) مراجعه کنید.
۴- بورس CIFRE: در فرانسه سازو‌کاری طراحی شده که شرکت‌های مختلف با همکاری لابراتور‌های دانشگاهی می‌توانند محقق‌های جوان را استخدام کنند. معمولا این محقق‌ها در اکول مربوطه ثبت‌نام می‌کنند و کار خود را در فضای شرکت دنبال می‌کنند. در این شرایط دارندگان بورس CIFRE علاوه بر استاد راهنما در دانشگاه یک مدیر مستقیم در شرکت هم دارند. این نوع از بورس به شدت رقابتی است، حقوق آن بالاتر انواع دیگر بورس خواهد بود و در انتها هم با احتمال زیاد در همان شرکت استخدام خواهید شد. برای پیدا کردن موقعیت‌های خالی به (http://www.anrt.asso.fr/fr/offres-et-candidatures-7846) مراجعه کنید.
۵- موقعیت‌های خالی و بورس‌های اتحادیه‌ی اروپا: اتحادیه‌ی اروپا بورس‌های متنوعی دارد که با همکاری دانشگاه‌های مختلف در سطح اتحادیه معرفی می‌شوند، معروف‌ترین آن‌ها بورس Marie-Curie است. برای پیدا کردن موقعیت‌های خالی در دیگر مناطق اتحادیه‌ی اروپا به آدرس (https://euraxess.ec.europa.eu/) یا (https://academicpositions.eu/)مراجعه کنید.